Имуре гьисди омборе гъэдер хьуькуьмлуье мигlидгьо. Гьисди Руз дедеи, Руз келедедей, ве Руз келебебе гьемигеш гьисди. Оммо Руз бебеи не бу. Имогьине вэхд мэгlлуьми, чуьки гlэил параменд бире энжэгъ э буллуье кифлет, эже гьисди деде ве бебе. Деде вомухундени э тегьер духовни культурни ве рэхьмлуьи, номуслуьи параменди. Оммо бебе хуте сохде бире ватанхогь ве верзуьшлуье одоми вилеет хуьшде, гьемиге бирмунде э хуьшдени желдлуье меселен зиндегуни хэёл.

Дин-гlэдот мигlид гировундеи Руз бебеи э Уруссиет

Э буйругъ президент РФ, гъулкешире оморигьо э 2021-муьн сал, Руз бебеи нушу доре оморе э сеимуьн екшоббот октябрь, енебуге 20-муьн октябрь. Оммо гоф «бебе» э гьемме зугьунгьой хэлгъгьо гlуьлом гьисди тек бине. Лингвистгьо гузет сохде, чуьки гьечуь бири эз товун жирелуье гlэили лугъот. Кейки гlэилгьо хуте бире гоф сохде, суьфдеи жирей гуфдиреи асантие гофгьо. Меселен, «бе-бе». Мигlид гьеле жогьили, оммо уре сергуьрде хьэсуьли оморе тозе дин-гlэдотгьо. Э Руз бебеи гlэдоти омборекбу сохде бебегьоре ве келебебегьоре, дануьсдеи нореи кифлетлуье гъозие ве бэхширеи бэхш. Оммо, э жэгlмлуье фикир экспертгьо, мигlид гьеле жогьили, ве гьелелуьге зуни эри гуфдире э товун коминигьо гъоимпоисдигьо гlэдотгьо. Руз бебеи нушу доре эз хуьшде лап хубе вогьне, эри чуьки кучмиш бире э гьеммей кифлетевоз ве согъбоши гуфдиреи э бебегьо э товун жофой угьо ве тигъэти э вомухундеи гlэилгьоре. Екиге жире гировундеи и руз мигlиде – ведарафдеи э тебиет, эгенер руьхсет доре гьовой рузгор, енебуге рафде э бохче аттракционгьо.

Комини жиге гуьрде бебе э зиндегуни гlэил

Э гьисдигьо песини нуьвуьсдеи могьлугъэ, э Уруссиет экуьнди 68 млн мердгьо, ве 12 млн эз угьо – бебегьои. Экуьнди 1,1 млн мердгьо э Уруссиет тэхьнои э гlэилгьоревоз. Бедел эн угьо зевер бири э песини 13 сал э 2 гиле.

Гуьре тогlинноме психологгьо, э меселен деде ве бебе гlэил хуте бире варасиреи сеч сохдеи э физически ве психологически тебиет наринеи ве денилеи ве нореи гьер гъувот э гъэд кифлет. Гlэдоти зен жугьоб дореи э гъэдкифлетлуье психологически гьово, э ники ве хуши зигьисдеи. Деде дорени гlэиле гьелбетте муьгьбет, бирмундени гъобул сохдеи ве гъэйгъукеши. Мерд мугъоет дошде кифлет хуьшдере эз дуьшмение корисохи буруние иловле, гъэлхэнди сохдеи эз овгъотлуье гъэдо-боле, социальни муьрскеши, хуте сохде гlэилгьоре гьинорменди.

Гъэножогъи бебе э гlэилевоз дешендени бинеборуре эри э гуьнжо овурде вожиблуье верзуьши ве вердушигьо. Гьечи, э гlэил хьэсуьл оморе боворини э гъувот хуьшде, гьис секонесуьзи ве гъэлхэнди. Хубе корисохи бебе э гlэили кумеки доре э келетеи гlуьмуьрлугъи дузини вокурде гъэножогъи ведабурра иловлеревоз ве муьхькем сохдеи серхьэдгьо хуьшдене.

Субути, чуьки, веремореи, кук омборте мибу ухшеш зере э бебей хуьшде, иллогьки эгенер меселен эну бири мозоллуье. Духдере фикир не дореи войге мибу гешде эри хуьшде шуьвер ухшешие э бебе.

Хьуькуьмлуье кумеки ве серзиёдие вегирлуьи: комини муьзд дореи мибу вегуьрде бебегьо

Гуьре э гъонун Уруссиет, бебегьо тен-бе-тен э дедегьоревоз гьисди ихдиёри э социальни муьзд вегуьрдеи ве жуьр-бе-жуьрелуье серзиёдие вегирлуьи. Э гъэд эн угьо – вэхд форигъэтии эсер гъуллугъсохи э песой гlэил. Бебере гlэмел миёв вегуьрде вэхд форигъэтии эсер гъуллугъсохи э песой гlэил те се сала биреи. Эри эну гереки э кордорегор нуьвуьсде эрзо э товун дореи вэхд форигъэтии ве шогьодидореи э товун хьэсуьл омореи гlэиле.

Бебере, гьисдигьо э форигъэтии эсер гъуллугъсохи э песой гlэил, муьзде доре оморени гьер мегь э гъэдер 40% миглее мегьине муьзд жофои. Эгенер бебе кор не сохде, уре гlэмел миёв э гуьнжо овурде хьуькуьмлуье кумекиире э органгьо социальни гъэлхэнди могьлугъе.

Бебере гьисди ихдиёри э дедеине капитал. Гье у белкине э гъозие уьлуьми деде енебуге э мэхьуьруьми уре дедеи ихдиёри. Гьемиге вегуьрде муьзде гlэмел миёв, эгенер бебе гьисди теклуье кук вегуьрдегор.

Еки эз деде-бебе э хьэсуьл омореи гlэил гlэмел миёв ниет сохде э евэхдине хьуькуьмлуье кумекии. Эз 1-муьн февраль 2024-муьн сал у мибу гуьнжуьнде 24604 монет. Руй биреи э товун эну миё бу э вэхдгирошдеи шеш мегь бэгъдовой хьэсуьл омореи баларе. Эгенер гьердуь деде-бебе корсохде енебуге гьердуь корсуьзи, угьо хуьшдени гъэрор норе, э товун ки нуьвуьсде эрзо э у муьзд вегуьрдеи.

Бебе-пенсионер ихдиёри э зевербиреи пенсиере, эгенер уре гьисди гlэил те 23-муьн сал, хунденигьо э рузине отделение буьлуьнде енебуге миглее жирелуье хундение идоре. Гъэдер зевербиреи гуьнжуьндени 2522 монет.

Кифлетгьо э гlэилгьоревоз эз се сале те хьофд сале, эн кини миглеи гъэзенж нисди зеверте зиндегуние зофруе гъэдере э регион гlэмел миёв ниет сохде хьуькуьмлуье кумекии. Гьемиге эри и муьзд вегуьрдеи э хьисоб дешенде гъэзенж ве овгъот. Чендгъэдер мибу пуле доре, межбур бире эз гъэзенж кифлет: 50%, 70%, енебуге 100% эз региональни зиндегуни зофруе гъэдер э сер гlэил.

Э гlуьзетсохи Руз бебеи корсохгьо редаксие «Ватан» хьозуьр сохди омборекбуи эн имугьо муьгьбетлуье гъэлхэндчи кифлет.

***

Хьуьрметлуье бебе! Омборекбу туьре э жирелуье мигlидевоз – Руз бебе! Туь хуте сохдей мере э омборе вожиблуье коргьо э зиндегуни: бире гъувотлуь, рэхьмедуьли, номуслуь ве жугьобдорлуь. Войгеи туьре жунсогъи, мозол ве барасигьо э гьемме коргьо. Бигьил гьер руз шори овурде ве хошвегири.

Дан, чуьки ме туьре гьеммише хосденуьм ве гьер вэхд верзуьши гьемме, чуь туь сохдени эри кифлет иму!