Ёргири э товун гье у миё бу бире мугъоетире зуте нушу дореиэри биёвгьо эрхэгьо… гlуьзет сохди президент РФ. Президент РФ Владимир Путин нум дори Холокосте «еки эз гьеммесиегьгьо ве биёбуригьо верэгъгьо тозелуье гlуьломие торих».
«Пузмишигьо, нацистгьо сохдигьо, эн угьо фикир сохдеоморигьо, э пушо норе везифегьо, чуьтам угьо гуфдири, «эхирлуье гъэрорноме пуьрсуьш жугьургьоре»,- гье и еки эзгьемме сиегьгьо ве биёбуригьо верэгъгьо тозелуье гlуьломиеторих»,- эз гофгой Путин, «Дошдеи ёргири э товун Холокост, боржбери э жугьурнехогьиревоз». У риз кешири, чуьки«ёргири э товун Холокост мибу дерс ве мугъотире зуте нушудореи энжэгъ э у гъозие, эгенер у мибу пурлуьи, бивекендеи э гужевоз ве пэхьнисохи».
Президент РФ гьисдигьо бэхшвегир форум, гlуьзет сохдеоморигьо ёргири гъурбунигьо Холокосте, гуфдири, чуькигьеммеекире э жиге биригьоре гуьрд сохди жэгlмиежугьобдорлуьи, гъэрхунди э пушой гирошдигьо ве биёвгьо. «Иму хьэйфбери сохде э товун гьемме гъурбунигьо нацизм веэ хьисоб угьо 6 млн жугьургьо, гlэзиет сохде оморигьо э гетто ве концлагергьо, хьэйвонлуье куьшде оморигьо э вэхджозелуье операциегьо. Эз угьо 40% — гье и ватандашгьогьевел биригьо Совети Союз. Унегуьре Холокост бу вемимунуь эри иму лугъондлуье ера, бедбэхди, э товункоминики имуревоз гьеммиши э ёр мибу овурде»,- риз кеширисервор уруссиет.
Гlэжоиби эз виниреи
Владимир Владимирович, шинох бири гьэгъигъэтиезиреклуье когъозгьоревоз, отчетгьой офицергьо ГъирмизинеГъушун бэгъдовой хилоси биреи Освенциме. «Гъэрхундуьм э ишму гуфдире, хунде гье и довгlои нуьвуьсдеигьоре, зиреклуье когъозгьоре, эже очугъэтегьер бири ихдилот сохдеоморе, чуьтам бири гуьнжо овурде лагер, чуьтам э корвенгесде омори мошин хиникедуьли нисд сохдигьоодомигьоре, лап дуьлгурунди, неветовусденини,-гердевегирди президент РФ. – Омбордекиш эз угьо биринуьвуьсде оморе э десхэти лешгерчигьоревоз веофицергьоревоз Гъирмизине Гъушун э дуьимуьн-сеимуьн рузбэгъдовой хилоси биреи есиргьоре ве мэгlлуьм сохди увинире гlэжоиби, коминики синемиши сохди лешгерчигьо веофицергьо Гъирмизине Гъушун эз виниреигьо э унжо, эзшогьод биреи, комигьоки дори дорд, биразии ве езугъбери».
Маршал Гърмизине Гъушун Иван Конев, буйругъдорегордовгlои операцие э вегуьрдеи умогьой хэсдмогьлугълуьеСелизски район Германие э кор венгесди жирей гъовхоберилап зеверие гъэдер хилоссохдеи шолумие зигьисдегоргьореве, вегуьрдеи чугъули э товун биригьо э Освенцим хьэйвоньети, не гьишди хуьшдени хуьшдере гьеле винире гьеи лагер. Дирте у нуьвуьсди э нуьвуьсдеигьой хуьшде: «Умогьой гlэмел нисе оморебу вир сохде нешумои гъувоте, дегьишде, эри чуьки дузгунлуье дивэгl жун гъэгьрегуни чуме кур сохдеи уре э гировундеи довгlои операцие ве дореи диешдуьлсухуни ве гъурбуни э гъэд шолумие могълугъ Германие».
Фуьрсореи нисд сохде одомигьоре
27-муьн январь бегьем биреи 80-муьн сали эз руз хилосиОсвенцима. «Э гье у жегьендем, эже гуьрд сохде одомигьореэз жире-бе—жирее вилеет эри гlэзиет дореи, терслуьеэкспериментгьоре ве омборе куьшдеи телеф бире сади весади гьозор одомигьо жире-бе—жирее миллетгьо. Э гъэд эн угьо омборте ниме-гье у жугьургьо. Оммо нисе фурмуш сохдеве э товун у, чуьки гье у пузмишсохи бире ве кумекиидорегоргьо. Э зулуми угьо зеверте биреи эз сэхьибгьо эн хуьшде, э ведабурра оморе жигегьо Союзе Совети, эже бирегье у гъэчэгъгьо, куьшде омори омборе гъэдер жугьургьо. Э Украине телеф бире эки 1,4 млн жугьургьо, э Литве нисдсохде 220 гьозор одоми. Гье у гьисди 95% те довгlои жугьуриемогьлугъ гье у вилеет. Э Латвие-77 гьозор.
«Холокост – гье у фуьрсореи нисд сохде одомигьоре. Оммогереки э ёр овурде, чуьки нацистгьо хьозуьр сохде ижирегъисмет ве омборе екейгегьо хэлгъгьоре,- э гофгой сервореРФ,- «Зобуне одомигьо» бире мэгlлуьм сохде ве уруссгьо, вебелорусгьо, ве украинцегьо, полякигьо, нушудорегоргьоомборе екейгегьо миллетгьо. Гъовумлуье хори эн угьо миё бузиндегуние жиге эри нацистгьо, доре угьоре сирое зигьисдеи, оммо екейгегьо хэлгъгьоре бире хьозуьр сохде гъисмет биретур-темиз, енебуге бире биихдиерие гъуллугъчигьо, культуресуьз, торихие ёрсуьз, зугьунсуьз».
Гъимет Бараси
Э 1945-муьн сал эхири вэхьшие везифегьо норе хэлгъсовети. «У гъэлхэнди сохде Ватан эн хуьшдере ве хилоссохди эз миллетпереси Европере. «Иму дореи муьзде э песой гье у ижире гъиметгьовоз – 27млн телеф бирегоргьо. Иму гьич вэхд гье уре фурмуш нисе сохде»,- гуфдире Путин.
