Футбол – лап мэгIлуьмлуье десделуье жирей идмони э гIуьлом. Футбол лап вожиблуьни эри хуте сохдеи кор сохде э десде, э жугьобдорлуьи, э зэхьметхогьи, ве диеш. Гьеммей энире хуьшдени ю дануьсдени сенигIэтлуье футболвозирегор Герман Леонидович Инатаев.
– Герман Леонидович, мере воисдени шинох сохде ишмуре э хундегоргьой имуревоз. Ве суьфдеи пуьрсуьш ме гIэдотлуьни: эже ишму хьэсуьл оморейт, эже хундебирит, эже гьейсэгIэт зигьисденит?
– Ме хьэсуьл оморем э 1969-муьн сал э шегьер Грозный. Кейки ме пенж сале бируьм, гирошдейм э кифлетевоз э Ростовски область. Хунденки э 7-муьн класс, офдорем э идмонлуье интернат. Кейки ме хунде варасдем школере, иму вогошдейм э Грозный. Жигенлуье «Динамо», эри комики ме возиребируьм, эри суьфдеи жиге э республике вегуьрди суьфдеи жиге. Песде мере вегуьрдебируьт э «Терек», э десдей усдогьо, оммо ним сал бэгъдэ ме огол зере оморебируьм э гъуллугъи лешгер. Э лешгер гъуллугъ сохдем дуь сал э Ростов э идмонлуье роте. Бэгъдовой гъуллугъ сохдеи э лешгер зигьисдем э Крымск эн Красноярски улке, эже те имбурузине руз зигьисденуьм.
– Эзжеи биней деде-бебей ишму?
– Деде-бебейме эз Грозныни.
– Ишму сенигIэтлуье футболвозирегори. Ишму хуьшденишмуре воисди возире футбол енебуге ишмуре киниге хьэвеслуь сохди? Э комини футбольни десде ишму хуте бирембирит? Ки бердембу ишмуре э хуте сохдеигьо?
– Эз гIэилиревоз ме муьхшуьл бирембируьм э легки атлетикеревоз, чуьнки э унжо, эже иму зигьисдембирим секцие эн футбол небу. Э футбол мере овурди ве хуте сохди келеи кугIэмлейме. Суьфдеи клуб ме бу ростовски СКА. Э тренировкегьо мере бердембу дедей ме, песде хунддебируьм э РШИСП-10.
– Эри комини десдегьо возиребирит? Э комини риз возиребирит э сэхьро?
– Э 1989-муьн сал, бэгъдовой гъуллугъ сохдеи э лешгер, ме оморем э Крымск. Эз 1992-муьн-1993-муьн салевоз возиребируьм э десдей усдогьо э «Кубань» эн станица Бараниковски, э 1994-муьн сал возиребируьм э Бангладеш, э премьер-лиге эри «Мохамеддан Спортинг Клаб» (Дакка). Э 1995-муьн сал вогошдем э «Кубань», э 1996-муьн сал возиребируьм э Китай. Э 1998-муьн-1999-муьн салгьо возиребируьм э Исроил э десде «Апоэль» (Динамо) – ведебердейм клубе эз дуьимуьн дивизион э суьфдеи. Э 1999-муьн-2000-муьн салгьо возиребируьм эри десде «Кубань» (Краснодар), вегуьрдейм суьфдеи жиге э дуьимуьн лиге ве возиребирим стыковы возигьо эри ведеремореи э суьфдеи лиге. Э эхир берди десде «Лада» (Тольятти), комики ведиремори э суьфдеи дивизион. Э 2011-муьн-2003-муьн салгьо возиребируьм эри десде «Витязь (Крымск), комики бэхш вегуьрдебу э дуьимуьн лиге, эн жиге Дорум. Э 2004-муьн-2007-муьн салгьо возиребируьм эри анапски «Спартак-УГП», ве э 2008-муьн-2009-муьн салгьо – эри «Ставрос» (дигьбон Витязево), бэхш вегуьрдебируьтгьо эри суьфдеи жиге эн Крааснодарски улке. Эз сер суьфдеревоз возиребируьм нападающий ве расде полузащитник, песини салгьо – меркезлуье гъэлхэндчинуьм.
– Кире эз мэгIлуьмлуье футболвозирегоргьоре ишму миданит гуфдире игид хуьшде?
– Суьфде игид ме бу Марадоне, дирте Месси.
– Эри комини десде гьейсэгIэт ишму гъэгьр кеширенит ве гьейчуь?
– ГьейсэгIэт ме гъэгьр кеширенуьм эри десде «Краснодар» — э мескен гуьре.
– Чуь сохдебирит ишму бэгъдовой бегьем сохдеи кор футболвозирегоре?
– Эз 2010-муьн салевоз те имбурузине руз кор сохденуьм э системе ФК «Краснодар». Суьфде гIильгьоре хуте сохдембируьм, песде бируьм селекционер, гьейсэгIэт ме тренер-инструкторуьм – фегьм сохденуьм кор эн унигее тренергьоре.
– Футбол – и мугьбет эн гьеммей зиндегунини енебуге ишмури гьисди де мерэгълуьигьойге?
– Гьечи бири, ки футбол бири кор эн гьммей зиндегуни ме, мере бэхд бири, ки мере гьисди хьэз оморенигьо кор. Оммо гьисди ве де мерэгълуьигьо – меселен, мере хьэз оморе э сафари рафде, бирем э омбаре вилеетгьо: бируьм томошесохдегор э Чемпионат гIуьлом э Гармание э 2006-муьн сал, э Чемпионат Европе э Австрие э 2008-муьн сал, Э Мексике, Америке, Бангладеш, Китай, Исроил, э Словение, Польше, Болгарие, э Кипр ве э Турцие.
– Ихдилот сохит э товун кифлет хуьшде.
– Э кифлет бешгъэй ме диеш гьисди дуь хэгьергьо-дуьдуьнеигьо. Деде гьеммей гIуьмуьрлуьгъи хуьшде кор сохдебу медицински хэгьер ве фельдшер э больнице, гьейсэгIэт э пенсиеи. Бебе кор сохдембу заготовитель, гьеммише э де шегьергьойге рафдембу, иму уре лап кем винирембирим. ГьейсэгIэт у зинде нисди. Дуь хэегьргьо зигьисденуьт э Исроил, э Ашкелон.
– Чуьтам ишму хьисоб сохденит, дин ве гIэдотгьо кумеки сохдени э ишму э зиндегуние синемишигьо?
– Гьелбетте. Дин ве гIэдотгьо – бинелуье кумекчигьой имуни э зиндегуние четинигьо. Мере герек бу э сер хуьшде вегуьрде гьеммере, чуьнки эз е жигеш кумеки небу. Чуьтам гуфдире оморениге: гуьрге пойгьо хурек доре. Гьечи бири, ки футбол бири неки мугьбет, оммо ве кор эн гьеммей зиндегуни ме.
– Ки эз гьемме омбарте кори сохди э сер ишму э зиндегуни?
– Кори не сохдет, оммо кумеки сохдет э зиндегуни ме дуь лелегьой ме. Суьгьде леле, Игорь Ильич Инатаев, ве кук эну Илья кумеки сохдебируьт э ме бире идмончи, ве кугIэмлей бебейме, Анатолий Аронович Нисимов, кумеки сохди э хунеревоз ве коревоз, кейки ме оморебируьм эз лешгер.
– Эгенер ишмуре ижире минкин доре миомоге, чуь ишму дегиш мисохдит э гьевелиней ишму?
– Гьлбетте, э жогьили егIэлмишигьо бу, мибисдо гирошде эз е ченд дуьлжэгмигьо. Е гиле гъэзенж сохде пулгьоре дешендем эже герек небу, ве унигегьо гьемме дуз сохде оморебу, э товун гьичш хэйфбери нисе сохденуьм.
– Комини чигьрет хосиете ишму гъимет доренит э одомигьо?
– Э одомигьо мере хьэз оморени дорундуьли, дузи, жофокеши.
– Чуьжире несиет ишму мидорит жовоне одомигьоре имбуруз?
– ГьейсэгIэт жовонгьоре воисдени гьемме ве гье бирден, оммо эри эни гереки омбар хунде ве кор сохде, бире довомлуь – ве умогьой гьемме мибу.
Нуьвуьсди Стела Давыдова
Тержуьме сохди Ильягуева А.