Сервор Догъисту Сергей Меликов гировунди нуботлуье гуьрдлеме комиссие эсер зиёдсохи гъэзенжлуье беделе еклуьгие бюджете республике. Э корисохи гуьрдлеме бири фегьмсохи пуьрсуьшгьо веровундеи везифелуье гъэрхундигьо эсер налогови ве налоговисуьзе гъэзенжгьоре э песой хьофд мегь гирошденигьо сале, коргьо жигее десдегьо ве э гъонун гуьре «пэхьникие» тарафе экономике регионе.

Вокурде гуьрдлемере, С Меликов овурди бинелуье гъэдергьоре, комики шинох сохде веровундеи бюджете. У бирмунди, чуьки э 1 август 2025 сале омореи э еклуьгие бюджет гуьнжуьнде 45, 1 млрд монет, чуь мэгIэнолуь бире зевер сохдеи везифлуье гъэрхундигьо э 108,4 %. Э бемзери э ижире вэхдевоз гьевелие сале омореигьо зевер бири э 9, 4 млрд монет.

Сервор регионе согъбоши гуфдиреи Рэхьберии ФНС Уруссиете э республике Догъисту э песой везифлуье кор.

«Гьееки э уревоз гьисди келе нисе веровундеие налогови минкини,- риз кешири Меликов. — Э везифегьо зевер сохдеи гъэзенжлуье беделе еклуьгие бюджете хосденум рэхьбергьой гьеммей федеральни идорегьо хьуькуьме э е гъэдер мескен регионе ве идорегьо веровундеие хьуькуьме республике зиёд сохде коре эсер э гъонун гуьре «пэхьникие » тарафе экономике Догъисту».

Бири бирмунде, чуьки гьуьндуьре бирмунушигьо веровундеи везифере фегьмерии э налог э эз мэгIдон вегуьрде оморе мол тебиетие овгъотгьо – 72,8 млн монет, чуьки э 5 бо омборте, эз ижире вэхд гьевелие сале. Хубе жуьмуьсдеи гьемчуьн веди сохди э сер налоггьо, комикигьо муьзде доре омори э бесдеи э кор венгесдеиревоз асантие жирей корисохи налогодореиревоз ве когъозлуье жирей корисохи налогодореигьо.

Жирелуье тигъэти э гуьрдлеме доре омори э веровундеи бюджетгьоре муниципальни соводигьо. Не денишире э жэгIмие зевер биреи омореигьо э жигее бюджетгьоэ 16% (те 11,6 млрд монет) ве зевер сохдеи везифере, э хьофт муниципалитетгьо везифелуье гъэрхундигьо нисе рафди расири.

Сервор республике гъэдэгъэ зери Министерстве экономически параменди РД доре герекие жирее кумекии пес мундеие районгьоре, серворгьой эн угьоре – доре бегьеме веровундеи везифелуье гъэрхундигьо те эхир сале.

Сергей Меликов гьемчуьн бирмунде э дошде омореие саре пуллуье гуьнжолуьи э жейлее хьуькуьмлуье ве муниципальни идорегьо, комикигьо бесде оморе э омборе гъэдеревоз гъонунепузмишигьоревоз ве зобуне когъозебердеиревоз.

«Гьемме гье у гуфдире э товун вес нисдии фегьмсохи эз лой серворие буйругъ дорегоргьоре бюджетни овгъотгьоре э фегьмсохие идорегьоревоз. Рэхьбергьо идорегьоре веровундеие хьуькуьме гереки доре пурлуье нисд сохдеи гъэрхунди пулире э налоггьо ве вечиреи эсер гъуллугъчие хьуькуьмлуье идорегьоревоз те эхир сале,- эрзо нуьвуьсди Сервор Догъисту. — Жирелуье тигъэти доре оморе гировундеи андуьрмишие коре, комики фуьрсоре оморе э нисд сохдеи гъэрхунди пулие э налоггьо ревоз ве вечиреиревоз, э у гъэдер, комики хьисоб бире э песой хьуькуьмлуье гъуллугъсохгьо. Инжо гереки сер гуьрде эз хуьшде!»

Жигегир рэхьбере Минэкономпараменди Догъисту Камиль Изиев ихдилот сохди э товун, чуь сохде оморе э республике эри зеверсохи гъэзенжлуье беделе еклуьгие бюджете.

У риз кешири, чуьки везифелуье бэхшсохдеигьо эри бюджетгьо муниципальни соводигьо эз январь те июль 2025-муьн сале бири веровунде э 114,3%, чуьки гьунжуьнде 1 миллиард 592 миллион монет. Гье у барасигьо бесде оморе э желдлуье корисохиревоз жейлее чапарлуье мескенгьоревоз корсохие десдегьо,комикигьо гировунде гьеммишеине коре эсер очугъи ве э гъонун гуьрее бирмундеисуьзе бизнесе.

Эз сергуьрдеи гирошденигьо сале фегьм сохде омори омборте 23 гьозор объектгьо налогодореигьо, омборте 7 гьозор – норе омори э налогови хьисобсохи. Эри поюндеи гъонунсуьзлуье корисохигьоре э дивунигьо фуьрсоре омори эки 1100 молгьо, э гъэрорноме дивунгьо корисохи 249 объектгьо бири поюнде, э 889 объектгьо, комикигьо кор сохди гъонунсуьз, бири векенде мол.

Гьекки берде оморе келе кор эсер хьисобсохи объектгьоре дуьрлуьг хунеигьо. Дуь эекиревоз зиёдгъувотлуьигьоревоз налогови гъуллугъсохигьо ве идорегьо жигее хуьшденрэхьбери э бине гьисдигьо АИС «Налог-3» энжэгь э песой хьофт мегь деберде омори хэбергьо э товун 48 гьозор тозе хориие муьлкгьо ве 47 гьозор объектгьо дуьруьжде вокурдеигьо. Э имбурузине руз э хьисобсохи гьисди экуьнди 725 объектгьо вокурдеи ве 932 гьозор хориие муьлкгьо, чуьки зиёдте фирегь сохде налогови бинере.

Еки эз жирей хубте биреи овгъотгьо налогодореигьо бири зиёдсохи гъэдере POS-терминалгьо э регион эри пулсуьзлуье муьзде дореи.

Сервор Догъисту огол зери гъувоте зиёд сохде коре э и рэхьгьо. У гъэдэгъэ зери муниципалитетгьоре веровунде везифелуье гъэрхундигьо э налогови ве налоговесуьзе гъэзенжгьо.

Э товун корисохигьо эсер зиёдсохи гъэзенжлуье бедел еклуьгие бюджете гуфдири рэхьбер УФНС э РД Айдар Байрамов. Рэхьбер Рэхьбери Федеральни гъуллугъсохи дивуние веровундегоргьо э РД Алик Алилов хэбер дори э товун коре эсер вегуьрдеи налогови гъэрхунди пули э гирошденигьо сале.

Э арти гуьрдлеме серворгьоре муниципалитетгьоре ве сенигIэткорлуье министерствегьо доре омори ёгъинлуье гъэдэгъгьо, веровундеи комикигьо мибу вегуьрде э фегьмсохи.

С.Меликов гъэдэгъэ зери гировунде фегьмсохи корхонегьоре, комикигьо веровунде корисохигьо э е гъэдер мескен Догъисту, оммо бирмунде омори чуьтам налогодорегор э екейгегьо регионгьо. Жейлее тигъэти дори коре банкетни дуьруьжде утогъгьо, эже гьисди гъонунсуьзлуье мешгуьли.

«Гьер сэхьиблугьие рэхьбер ве муниципальни сервор биё беру коре э нушу дореие имбуруз рэхьгьо. Эгенер зуте мэгIлуьм сохдеие корисохигьо э налогодорегоргьоревоз нисе кор сохде, умогьой гереки дешенде гъувоте Жергей гъонунгьо э товун хьуькуьмлуье гъонунепузмишигьо»,- риз кешири сервор регионе.

Сервор Догъисту бэшгъэ бирмунди, чуьки зевербиреи хъэзенжлуье беделе бюджетгьоре гьисди гъэрхунди серворгьой муниципальни соводигьо. Гьеммей рэхьбергьоре идорегьо веровундеие хьуькуьме гъэдэгъэ зери э ёр овурде идорегьоре э товун жугьобдорлуьи э песой пуре ве э вэхд ю муьзде дореи налоггьоре.

«Рэхьбергьо министерствегьо биё бу хуьшдени ю фегьм сохде налогови омореигьоре эз бизнесменгьо э гьер сэхьиблугъигьо»,- гуфдири С.Меликов.