1-муьн июль сервор Догъисту Сергей Меликов вохурде э нушудорегоргьо институтгьо одомигьо жэгIмете.
Корисохи бири фуьрсоре э гъиметдии бедие гъозие, гирошдигьо 23-муьн июнь гье у сале, ве хьозуьр сохде коргьо э зуте мэгIлуьм сохдеи бедкори э регионе. У сер гуьрде эз мунут сессуьзи э товун гъурбуни теракте.
Сервор республике э пушойгофи риз кешире, чуьки норе везифе терактгьо – деберде нехогъи ве терс, гIэжоиби гьозие э регионе, хьэшо веноре гъиметлуьи динлуье исламе.
«Иму хуб э ёр гуьрде гъозие 90-муьн салгьо, кейки дануьсде те биреи нисд сохдеи хьэрекети гIэрейхэлгъие гъонунепузмишсохгьо вечаруьнде еклуьги ве хилоси хьуькуьме. Поисдеи э гъэршуй боржбери дори човучгьо республике ве одомигьо, комики суьфдеи бо вегуьрде э дес ерэгъ. Гье у бири эхири бараси эри бедкоргьо. Эри чуь войге хэлгъ э гьемме вэхд гъувотлуье ерэгъ»,— гуфдире рэхьбер республике.
У гуфдире, чуьки екшобботи хуние гIэрегъэриши – зереи э бирорие дусди э гIэрей нушудорегоргьо месеб ве хэлгъ эн Догъисту. Хьэрекети бэхш сохде догъистуние жэгIмет гьич вэхд нисе рафде расире везифе эн хуьшде, ёр овурде Сергей Меликов.
«Иму биё бу тигъэтлуье, эзу товун ки гIэрегъэриши гьисди э гьер жиге. Гереки варасире, комини норе везифе э песой кор гешде дуьшменгьо, пэхьни бире месебие оголзереиревоз. Гьевел бедкорлуье коргьо бири ухшешие э гъэчэгъи сохдеи, у имбуруз зереи норе э гIэреймесебие разименди. Бедкор ве экстремизме нисе гьисди е жиреш гъэножогъи эки месебгьо. Гье у гъэгъигъэте гIэрегъэриши»,— гуфдире сервор республике.
Сергей Меликов огол зере эз жерге вегуьрде дургуние куьнд биреи эки корисохи э гъэршуй кори сохде бедкоре. Э гофгьой сервор республике, гIэмел нисе оморе гъэножогъи эки ижире гъозие «эри веди». Эхир имбурузине корисохи гереки бире ёгъинлуье ведебердеи, гуфдире у.
«Мере воисде, эри чуь имбуруз гуфдире хубе гофгьо, эрзо нуьвуьсде нуботлуье гиле, чуьки «Догъисту бирази бедкоре». Гереки, эри эз гье у корисохи иму гьемме ведеберде жунсогъие одомие дениширеи ве ведебердеи, комики кумеки доре эз гурунди гирошде гье у терсе коргьо, э комики иму гирошде 23-муьн июнь»,- гуфдире сервор республике.
Э вохурдеи Сергей Меликов гьемчуьн эрзо нуьвуьсде, чуьки телеф бирегоргьо э гье у руз корсохгьо органгьо ихдиёригуьнжолуьи биё бу э е жерге э игидгьо жейлее довгIоие операци.
«Игидгьо-човучгьо, комики э хуьшдерево гъэлхэнд поисде одомигьо республикере ве гъуногъгьоре, верзуьшлуь бире поисде э ек жерге ёр овурдеи э гьемме бэхшвегиргьо эн имурево э СВО. Хьуьрметлуье дедегьо ве зенгьо, огол зере ишмуре э шишехоне игидгьо, богъ ёровурди, э книг э товун игидгьо жейлее довгIоие операции»,- руй бире рэхьбер республике ки гъовумгьо човочгьо.
Сергей Меликов гуфдире, чуьки еки эз гьеймогьоине коргьо гIэтоше дегесунде миллетлуье женг ве бегьем сохде гъонунепузмиши гьисди э кор венгесде экстремистгьо минкини интернете жейлее тургьо – жэмигIэт ве десдегьо, гье у гъэдер рэхьбери эз де вилеетиге оморегоре рэхьбергьо.
Шенде фикир, комики мурдал сохде корисохи хьуькуьме, месебие идорегьо, сес сохде огол зереи руьхсетсуьзе бирмундеи.
Инжо сервор республике огол зере журналистгьоре ве блогергьоре гуфдире энжегъ фегьм сохде хэбере. Фейкгьо, э гофгьо энуревоз, желди лов сохде э нисе динже рузгьо эри республике.
«Ишму гъэрхундлуье варасире гьемме жугьобдорлуьи э товун дореи хуьшденфикирлуье хэбер, оммо ижире жире дофусзереи бире себеб хьэсуьл овурде э инсон дивэгI жун дуьлдэгъэи, дуьлпесои ве терси э товун секонеисуьзи хуьшде, чуьре дуьшмен иму ве хэрекети сохде»,- гIуьзет сохди у.
Песде бирмунуши дин-догIотие сервор мусульмани Догъисту Ахмад-Афанди Абдулаев. У огол зере не нореи нум гъонунепузмишсохгьоре ислами зулумкорсохи.
«Кимигьо инсон гуфдирени, чуьки у «ислами зулумсох». Эгенер духдир дегьишди егIэлмиши, иму не гуфдире «духдирлуьи зулумкори». Эхи е жиреш дин-догIот эки гье у нис огол зере. Инжо веровунди пуьрсуьш э товун, чуьки э Догъисту жейле э Дербенд, се дин-догIот гьееки. Эз суьфдеи руз э иму гьисди пуре варасиреи, хьуьрметлуьи, иму э эки зигьисде, кумеки сохде дуь эеки»,- гIуьзет сохди у.
Муфтий республике руй бире эки гьемме догъистунигьо э хогьиширевоз не бире бигIори эки, чуь биреи э иловле угьо. Э сереботи ижире бигIори, эз гофгьой эну, э вэгIэдо хуьшде лов сохде омори ваххабизм. Ахмад-Афанди Абдулаев диеш гуфдири, чуьки гIэмел нисе оморе сэхд сохде чумгьоре э нушудореи зулумкори, гьеле эгенер у е гъэдер расире гъовумгьоре енебуге гъуншигьоре.
«Эгенер киниге фикир сохде, чуьки у гьисде дин-догIотие четини, гогь нэгI. Гье у эн иму жэгIмие четини»,- гуфдири у. Бирмунуши э вохурдеи, Архиепископ Махачкалеи ве Грознеи Варлам гуфдири э товун хьэрекети дуьшменгьо Уруссиет кошде гIэрейдин-догIотие бэхшеи, муьди сохде бибоворини дорундуьли гъэножогъи э гIэрей бирорие хэлгъо. У диеш гуфдири, чуьки гереки норе гьемме зиёдгъувотлуьи, эри чуьки гъэлхэндпоисде эз у зулуми жовонгьо.
«Иму винирегор, чуьтам инсон, бегьем пурлуье э чум дире гьич не хосдеи ве биёмони, куьшде шолуме инсоне, гъуллугъчи дин-догIот хочперези ве гьемкорсохгьоре, огол зере дошде оводунеи. Гье у эн иму жэгIмие дерд, жэгIмие дуьлдерди. И кор бири сохде эри чуьки имуре бэхшсохдеи. Иму варасиреним, чуь рафде расире гье у везифе четини, оммо угьо хьэрекети веноре»,- гуфдири у.
Сернуьш Совети иудеи жэгIмиет дин-догIоти Догъисту Валерий Дибияев э вохурдеи согъбоши гуфдири э гьемме бигIорсуьзгьо эз товун гъэйгъу кеширеи.
«Эз суьфдеи дэгъдэгъэ хэтокори ве мусурмугьо, ве хочперезигьо Догъисту вегуьрди имуре э гъэлхэнди сохде, бирмунди езугъбери хуьшдере ве гъобули не сохи э сохде кор зулумсохдегор. Нисди бибоворини эз у, чуь гье у бири гьэгъигъэтлуье гIэрегъэриши, сохдигьо э гъэршуй бирорие дусди еклуье кифлет хэлгъо Догъисту. Имуре е вилеет жэгIмие торих, культуре ве жэгIмие биёвгьо. Иму гьеммееки э рэхьбергьоревоз динлуье догъистуние дин-догIоти дануьсдеи зиёд дураз кешире дуь эекиревоз корсохи э товун дошдеи ве муьхькем сохдеи гIэреймиллетлуье шолуми ве гъобули»,- боворини дори у.
Гьемиге э вохурдеи бирмундеи екиге бэхшвегиргьо гуьрдлеме.