Гуьрдлеме Хьуькуьм Догъисту гирошди э рэхьберисохи сервор-министре республике Абдулмуслиме Абдулмуслимове, эжеки э мэгIлуьмети руз бири пуьрсуьш э товун барасилуье веровундеи кор социальни кумекии омборе гIэили кифлет э республике Догъисту ве хубте сохдеи хьуькуьмлуье кифлети политике.
А.Абдулмуслимов гIуьзет сохди, чуьки э песини салгьо кем нисдие гъэдер веровунди эри зевер сохде хьуьрмет кифлет ве муьхькем сохде эну хушхьолиовхьол. Гъобул сохди жерге гъэрорноме э гье у жире кор.
«Гуфдиреи энжэгъ кими хьисоб. Не денишире э гьемме пул расундеи четини, э гирошденигьо сал э кумекии кифлете пушоки дире дануьсди гьееки э федеральни беделе зиёдте 160 млрд монет»,- ихдилот сохди у.
Барасилуьи гировунде кор социальни кумекии э Догъисту
Пуьрсуьшгьо кумекии доре кифлете э регион гьисди вожиблуье пул расундеи. Эз гофгьо сернуьш Хьуькуьм РД, ижире кумекии пул дореи боворини дори барасилуьи эн хуьшдере.
«Меселен, э артгьо 2022-муьн сал гъэдерлуьи косиблуь эн иму зофру бири э 13 гьозор одоми – эз 460 те 447 гьозор. Зофру сохди бедел могьлугъ э гъэзенжевоз зофруе гъэдер гереки гьисдигьо эри зиндегуни те риз гъэдерлуьи 14,2%. Э пушоки гьисдигьо хьисоб, гьем ижире хубе зевербиреи, миё бу диеш э мэгIлуьм гьисдигьо эз 2023-муьн сал. Эхирлуье мэгIлуьмети э апрель мибу дофус зере»,- гуфдири жигегир-министре.
Омборте догъистонигьо дедеимонети хэржи сохде э хубте сохдеи жиге хуне
Э бирмунуши хуьшде рэхьбер министре бэшгъэ поисди э кими рэхь кор, талаб сохде эз гоф эну жейлее тигъэти.
«Имуре гереки э гуьнжо овурде корисохи себеб э хьэвес венгесде эри зенде гIэилгьо, эзу товун ки э республике зофру бире зендеи эз 2015-муьн сал.
Сэхьиблугъи жиге хуне – еки эз вожиблуье талаби эри жогьиле деде ве бебе э зендени гIэили ве омборе мэгIэнолуьи эри угьо гьисди социальни берекет. Э мэгIлуьм гьисдигьо Социальни пул расундеи Уруссиет э гъэд Догъисту, 99% эз гьемме вегуьрдегоргьо дедеимонети хэржи сохди гьэгъигъэт хубте сохдеи зиндегуние хушхьол. Нореи везифе зиёдгъувотлуьи герекие кори сохдеи дуь э екиревоз э федеральни хьуькуьм э товун расундеи хуне жогьиле кифлетгьо, зиёдте фирегь сохде бэхшвегири Республике Догъисту э Федеральни программе»,- гуфдири Абдулмуслимов.
ОмборегIэили кифлетгьо миё гьовои вегуьрде дерму эри гIэилгьо те 6 сали
Сернуьш Догъисту фикире гуфдири зиёдте фирегь сохде кор кумекии сохдеи, эри гIэилгьо келете гIуьмуьрлугъи десде:
«Оммо расиреки 6 сали гIуьмуьрлугъи, гIэилгьо не поисде нечогъ бире. Лап шуькесдихэтолуье эри гIэилгьо гIуьмуьрлугъи 7-11-муьн сал. Унегуьре гереки фикир сохде ве э екиге гIуьмуьрлугъи десде гIэилгьо денишире э минкини республикани бюджет ве гъэдер федеральни гъонунгьо».
Тозе кумекии эри омборегIэили кифлетгьо, зигьисдегоргьо э догъи дигьбон, мибу э Догъисту
Э гъэд гуьрдлеме Хьуькуьм РД Абдулмуслим Абдулмуслимов гъуллугъ дори фегьм сохде пуьрсуьш параменди кифлетлуьи зиреклуье корисохи ве фермеркори э республике.
Гереки гъобул сохде, чуьки четини дуь эекиревоз кифлетлуье ве сенигIэткорлуье гъэрхунди тенг межбури э гъэгьтии жиге э тешколеи идоре. Унегуьре гереки параменд сохде гьисдигьо тур тешколегьо идоре э Догъисту, оммо ве божеренемэгIрифет параменди сэхьиблугъе гIэили идоре, гьемиге фегьемсохи пуьрсуьш параменди кифлетлуьи зиреклуьи корсох ве фермеркори»,- гуфдири Абдулмуслимов
Э мэхьэл пуьруьшсохи Суьфдеи жигегир Руслан Алиев руйбиреи э жигегир-министр э фикиревоз: пушоки дире дануьсде тозе жире кумекии эри омборегIэили ве кемеберекет гьисдигьо кифлетгьо э рамке региональни хьуькуьм программе параменди догъи мескен.
Э догъи жейлее чапарлуье мескен зиндегоргьо догъистони дигьбон омборте кор сохде э хори гъуллугъ сохи, гьисди угьоре эн хуьшдени ЛПХ ве диеш.
«Э имбурузине руз э республикеи хьуькуьмпрограмме параменди догъи мескен пушоки дире дануьсде расундеи те 50% хэржилугъи эри восдоре оборудовани молведешендеи хурек мол, эри корхоне фурухдеи ве жэгIмиет хурекхури, э восдоре ЛПХ дигьхозтехнике»,- э ёр овурди Р.Алиев.
Абдулмуслим Абдулмуслимов ижире фикире разилуьи, чуь э вэхд ю герек гьисдигьо эри Догъисту.
У фикир дори министре жофо ве социальни параменди Республике Догъисту Мураде Казиеве ведеберде гьисдигьо пуьрсуьш э пуьруьшсохи э рамке Кавказии пул расундеи форуме, коминики мибу гировунде э май гирошденигьо сал э Миниральни ГIови, эжеки э бэхшвегири нушудорегор федеральнигьо министерствигьо, миё бу пуьруьш сохде пуьрсуьшгьо кумекии догъи мескен э риз гъэдерлуьи федеральнигьо хьуькуьм программе.
Песде гоф эри доклад хунде бири э ихдиёри доре министре жофо ве социальни параменди Республике Догъисту М.Казиеве. У ихдилот сохди э товун гъобул сохде кор э ихдиёри доре веровундеи соцкумекии омборегIэилигьо кифлетгьо.
Зиёдте 315 гьозор кифлетгьо э Догъисту вегуьрди теклуьи пул кумекии эри гIэилгьо э зофруе гъэдер хэржи зиндегуние э 2023-муьн сал
«Э Республике Догъисту э 2023-муьн сал э хьисоб овгъот федеральни бюджет зиёдте 315 гьозор кифлетгьо вегуьрди теклуьи пул кумекии эри гIэилгьо э зофруе гъэдер хэржи зиндегуние, 184 гьозор кифлетгьо вегуьрди гьермегьине монети муьзд эри гIэилгьо эз 3 те 7 сале»,- гуфдири у.
«Гьечуь, эз 2007-муьн сал косиблуье омборегIэилигьо кифлетгьоре дануьсди расунде евэхдине монети муьзде э зендеи пенжемуьн ве гьер песдеине гIэиле, э зендеи евэхдие дуь, се гIэилгьо, гъэдер комики гьисди эз 20, 100 ве 300 гьозор монет.
Зиёдте 3 гьозор косиблуье омборегIэилигьо кифлетгьо, э комигьоки гIэилгьо, дарафдене э суьфдеи класс, вегуьрдет э 2023-муьн сал евэхдине монети муьзд э гъэдер 2445 монет. Эз 2022-муьн сал 12 косиблуье омборегIэилигьо кифлетгьо, э зендеи дегьимуьн ве гьер песдеине гIэиле дори э сэхьиблугъи чуькле автобус. Эз 1-муьн май 2023-муьн сал э республике дешенди гьермегьине пул расундеи эз 17 те 18 сал, хунденигьо э жэгIмисоводлуье идоре, эз косиблуье омборегIэили кифлет, гъэдер комики гьисди 942 монет»,- гуфдири Казиев.
Кумекии э рамке соцконтракте омборегIэилигьо кифлетгьоре э Догъисту мибу доре э герек гьисдигьо нубот
Эзуш бэгъэй, э Догъисту кумекии э рамке соцконтракте омборегIэилигьо кифлетгьоре мибу доре э герек гьисдигьо нубот. Министр соводи ве гIилми Догъисду Яхья Бучаев гIуьзет сохди, чуьки хьуькуьм шегьере ве дигьбони Догъисту тэгIрифире дори эри расунде гьовои хурек косиблуье ве омборегIэилигьо кифлетгьоре.
