Эз август 1999-муьн сал э рузгьой иму: гъовхобергьо эн веди нисдигьо довгlо

Имбуруз фегьм сохденки кугьне гозитгьой имуре «Ватан», гlэмел миев неки винире гирошдигьо гъозиегьой эну бигlэдотие рузгьоре гирошдигьо э август 1999-муьн сал, оммо гьемчуьн фегьм сохде кор эн корсохгьой СМИ э вэхд иму.

Имисал э Уруссиет гировунде миев юбилейни 25 сали, гирошдигьо эз сегьмлуье рузгьо эн август 1999-муьн сал, кейки десдегьой гъэчэгъгьо, комигьореки сервори сохдебу Шамиль Басаев гирошдебу серхьэд Догъистуре. Фегьм сохденки кугьне гозитгьой «Ватане», иму миданим гуфдире, чуьтам редакцией гозит иму мэгlлуьм сохдембу э товун гирошдигьо гъозиегьо. У рузгьо республике гузет сохдембу: мидануьтге десдей гъэчэгъгьо э кор венгесде инсофсуьзе хэел хуьшдере? Э дофусзереигьой хуьшде гозит э пуре тегьеревоз нуьвуьсдебу э товун гъозиегьой э фронт, э товун жирелуье гъозие-гэдергьо ве э товун чорегьо, комигьореки гъобул сохдет жигенлуье хьуькуьм. И лап вожиблуь бу, чуьнки могьлугъ дуьлдэгъэлуь биребу, оммо мэгlлуьмети э товун гъозиегьо э пуре тегьеревоз гуфдире нисе оморембу. Эзу товун герек бу муьхькемлуье жигей дореи хэбергьо.

Э дофусзереигьой хуьшде «Ватан» гьово гуьрдембу пуьрсуьшгьой секонесуьзире, хэтолуьи зулумкори ве вожиблуьи еклуьг биреи жэгlмиете э зобуне овхьолет. Гозит желдлуь дофус зерембу фикиргьой фегьмсохгьоре, эн политикгьоре ве эн жигенлуье одомигьоре. Гьеммей энугьо минкин дори э гуьнжо овурде нушудореире э товун овхьолет.

Эзуш бэгъэй, «Ватан» гьемчуьн тигъэт дори э гуманитирни варасиреи боржберире, гьово гуьрденки четинигьой эз хунегьой хуьшде вирихдегоргьоре ве гуманитарни кумеки дореире. Э гъовхолуье овхолет и бу лап гереклуь, ве гозит сохдембу гьемме, чуьнки тигъэт доре биев э михьтожгьой одомигьо, зарали зере оморигьо эзи боржбери.

Гереки гуфдире, ки э товун эни гъозиегьо э гозит «Ватан» нуьвуьсде оморебу эз суьфдеи рузгьой август те поизи. Гьеммей эни вэгlэдо, э гозит нуьвуьсде оморембу неки хэбергьо. Гозит гьемчуьн дофус зерембу молгьой эн жигенлуье нуьвуьсдегоргьоре, ихдилот сохдембугьо э товун гъисгьо ве буланмишигьой одомигьо э и вэгlэдо. И коргьо хундегоргьоре минкин дорембу неки вегуьрде вожиблуье мэгlлуьметире, оммо гьемчуьн буланмиши кешире эри гирошденигьо.

Э товун гъозиегьой эн август 1999-муьн сал э гозит «Ватан» дофус зере оморембу омбар. Гозит неки э хундегоргьой хуьшде мэгlлуьм сохдембу э товун гирошденигьо гъозиегьо, оммо гьемчуьн кумеки сохдембу э гуьнжо овурде фикиргьой жэгlмиете, кумеки сохдембу еклуьг бире ве варасире вожиблуьи овхьолете э Догъисту. Э овхьолет довгlо ижире кор лап вожиблуь бу эри дошде муьхькемлуье мэгlлуьметире ве имидлуь бире э шолуми.

Имбуруз иму варасиреним, ки корсохгьой гозит «Ватан», чуьн омбаре гьемкоркигьо эз угьонигее СМИ, э у четине рузгьо чаруьсдебируьт э «гъовхобергьо эн веди нисдигьо довгlо». Ве имбуруз, бэгъдовой 25 сал, гье гене бири гьечуь, ки журналистгьоре, корреспондентгьоре гье гене доре омори ижире овхьол.

Имбуруз гьемкоркигьой эн СМИ Уруссиет, ихдилот сохденуьтгьо э товун гъозиегьой эн жирелуье гъовхолуье операцие (СВО), гъэгъигъэт гъовхобергьой эн веди нисдигьо довгlои. СМИ неки мэгlлуьм сохдени э товун гъозиегьо, оммо гьемчуьн э гуьнжо овурдени фикиргьой жэгlмиете. Журналистгьо деруьт э пушой информационни довгlо, эже гьер хэбер ве гьер репортаж мидануьт кори сохде э сер варасиреи боржберире чуьтам э дорун вилеет, гьемчуьн э гъирогъгьой эну.

Эзуш бэгъэй, кор журналистгьо секонеи ве гьемчуьн кор энугьо талаб сохдени игидгьети, хуьшдере гъимиш не сохдеи ве бофолуь биреи э сенигlэт хуьшде э овхьолет инсофсуьзе довгlо. Кор сохденки э жигегьо эже гирошдени довгlо, угьо мидануьт гъэлеж бире эри душменгьо. Оммо, не денишире э и секонеигьо, омбардекигьо эзугьо веровунденуьт гъэрхунди хуьшдере, хэрекети сохденки расунде дузире э товун гирошденигьо гъозиегьо.

Ижире хуьшдере гъимиш несохие кор вожиблуьни э гъувот дореи несигlэтдореире ве э гуьнжо овурдеи хьол жэгlмиете, чуь кумеки сохдени муьхькем сохде гъис еклуьг биреире э гlэрей могьлугъ.

Э товун эни э 1999-муьн салиш, ве имбурузиш е ченд гиле гуфдиребу президент Уруссиетлуье Федерацие В.В.Путин. Э гlэрей омбаре вохурдеигьо ве мероприятиегьо у е ченд гиле согьбоши гуфдиребу эз журналистгьо, комигьоки мэгlлуьм сохдембируьт э товун гъозиегьо гирошдебугьо э август 1999-муьн сал ве комигьоки гирошдени э имбурузине руз э жирелуье гъовхолуье операцие (СВО). В.В.Путин бежид риз кеширени, ки кор эн гьемкоркигьой СМИ лап вожиблуьни эри мэгlлуьм сохдеи э жэгlмиет. В.В.Путин гуфдирени: «Журналистгьо гъимиш нисе сохденуьт жуьн хуьшдере, кумеки сохденуьт расунде э одомигьо вожиблуье хэбергьоре ве гъозиегьоре, комигьоки кумеки сохденуьт э еклуьг биреи хэлгъгьо ве несигlэтдореи». Э гофгьой эну гуьре, гъэгъигъэт бофолуьи э сенигlэт ве хьэрекети эки дузи корсохгьой СМИре сохденуьт вожиблуье бэхшвегиргьой гъозиегьо, вожиблуье жиге доре оморигьо э мэгlлуьметие гъувотдореи вилеете. Эхи, кумеки сохденки э одомигьо шиновуьсде вожиблуье хэбергьоре, угьо зофру сохденуьт риз теретэгlдие видов-видовире, чуь минкин дорени одомигьоре хубте варасире гирошденигьоре ве гъобул сохде дузе гъэрорномегьо.

Ве эхирдеш, бежиде ве муьхькемлуье мэгlлуьметигьо э товун хубе гъозиегьо ве барасигьо кумеки сохдени муьхькем сохде боворини одомигьо э биевгьо. Ве, чуьтам э иму бирмундени торих иму, гъэгъигъэт гьовой гъэлхэндчигьо возирет мэгlнолуье жиге э август 1999-муьн сал, кейки хэлгъ игидлуь гъовхо бердебу э инсофсуьзе ве бирэхьмлуье душменевоз, шишире диреморетгьо э мескен эн чуькле ве гъувотлуье Догъисту.