Гъобул сохде Конституциере – вожиблуье пойнореини э рэхь демократие э гъонуне ихдиерие хьуькуьмет. Унегуьре э омбаре вилеетгьо и руз – мигIидлуье рузи. Еки эз ижире республикгьо э Уруссиет – Догъистуни, эже 26-муьн июль 1996-муьн сал гъобул сохде оморебу Республикански Конституцие.
И мигIид вожиблуьни эзу товун ки, ки гъонун гъобул сохде оморебу э четине эри вилеет ве гьемчуьн эри республике вэхд, дори минкин дошде шолумире, имидире ве еклуьире э омбаремиллетлуье Догъисту. Унегуьре мигIид Руз Конституцие Догъисту фирегь гировунденуьт гьеммей одомигьой республике.
И Констьитуцие дегиш сохде омори, эзу товун ки, ки дегиш бири овхьолет зиндегуни одомигьой Догъисту ве Уруссиет эз вэхд Совети. Чуьжире бу и дегишигьо! Рыночни экономике э жигей социалистически системе; буржуазни омбарепартийни жирей хьуькуьмет э жигей коммунистически; демократически хьуькуьмет э бэхш сохдеи хьуькуьмевоз э жигей советски гьеммехьуькуьмлуьи; нисе дануьсдеи Конституцие РСФСР бирмунде дегиш биригьо жэгIмие гъэножогъигьоре; тозе геополитически гъэножогъи Догъисту э ологъи лов биреи СССР ве дарафдеи э хьисоб Уруссиетлуье Федерацие чуьн субъект.
14 сал пушоте – э 1994-муьн сал э суьфдеи Конституционни Гуьрдлемей Республикей Догъисту, бэгъдовой дуразе ве четиние гешдеи жуьр-бе-жуьре жирегьой хьуькуьметлуье параменди, гъобул сохде оморебу Конституцией Республикей Догъисту. Конституцие вокурди тозе велге э параменди хьуькуьметлуьи омбаремиллетлуье хэлгъгьой Догъисту мэгIнолуь сохдигьо дарафдеи республикере э рэхь демократически параменди.
Эри э кор венгесде тозе Конституциере бэхш вегуьрдебируьт Хьуькуьм ве Конституционни Комиссией Зеверие Меслэхьэт Догъисту, гьемчуьн корлуье десдей гIилмчие юристгьо. Оммо дегишигьо э жэгIмие-политически зиндегуни вилеет ве республике овурдет эки эну, ки гереки дешенде кимигьо дегишигьоре ве 10-муьн июль 2003-муьн сал гъобул сохде омори тозе Конституцие. Оммо не денишире э жуьр-бе-жуьре рузгьо, одомигьо гьер сал 26-муьн июль гировунденуьт мигIиде Руз Конституцие Республикей Догъисту.
Конституцие Республикей Догъисту эн 1994-муьн сал бири вожиблуье пойнореи, еклуь сохди жэгIмиет Догъистуре э жэгIмиетлуье бэхш торих иму. У дори минкин э у четине овхьолет дошде шолумире ве разилуьире э хори Догъисту. Оммо лап бинелуьни, ки одомигьой Догъисту вихдет торих хуьшдере ве дошдет еклуьи бэхш небиренигьо Догъистуре э хьисоб омбаремиллетлуье Уруссиет. Конституцие бинелуье гъонуни, муьхкем сохденигьо статус Догъистуре чуьн респеблике э хьисоб Уруссиетлуье Федерацие, жэгIмиетлуье жергей эну, корисохи органгьой хьуькуьметлуье хьуькуьм ве жигенлуье хуьшден рэхьберисохи, гьемчуьн системей ихдиери ве азади одоми. Э гьисдигьо гъэножогъигьо гуьре, денишире оморени: нушудорегоргьой хьуькуьметлуье хьуькуьм гьемчуьн эн органгьой хуьшден рэхьберисохи мигуьнжуьнуьт корлуье корисохире э гуьрей Конституцие; угьо мие э кор венгенуьт ве денишуьт э песой тегьергьой дешендеи конституционни тегьергьоре э жэгIмиет.
Фикиргьо, дешенде оморигьо э Конституцие, гъобул сохде оморебу эри нисд сохде деструктивни процессгьоре, расунде стратегически мерэгъгьой хэлгъ Догъистуре. У бесдебу торихлуье вихдеи одомигьой имуре, денишире оморигьо э дусди, еклугьи ве боренбери эн гьеммей хэлгъгьо ве миллеетгьо, комигьоки зигьисденуьт э мескен Уруссиетлуье Федерацие.
Конституцие Республикей Догъисту вокурди тозе пойнореире э параменди ихдиери ве азади одомигьо. Э Конституцие дери эз чуьл статьегьо омбарте, э комигьоки норе оморенуьт экономическигьо, политическигьо, социальнигьо ве базургендие ихдиеригьо ве азадигьо, комигьоки мие бу гьер одомире. Угьо лап дузи. Э кор венгесденки ихдиеригьой хуьшдере, одомигьой республике расиренуьт э кимигьо четинигьоревош.
Догъисту – еки эз омбаремиллетлуье республикегьой Уруссиетлуье Федерациеи, оммо Руз Конституцией Догъисту – еки эз бинелуье мигIидгьои, комики гировунде оморени э бинелуье мейдун Махачкале, эже 28 районгьой республике нушу доренуьт базургенди хуьшдере. Угьо вокурденуьт миллетлуье парталгьой хуьшдере, угьо шинох сохденуьт зигьисдегоргьой ве гъуногъгьой шегьере э миллетлуье хурекгьоревоз, э вежегь-вежегьгьоревоз ве доренуьт усдое-классгьо э товун дескори – вечиреи э сер молгьо, хьозуьр сохденуьт кузегьоре, тэхдее лэгъэгьоре, холинчегьоре ве заргеллуье молгьоре. Гье э инжо нушу доре оморенуьт коргьой усдогьо ве шекуьлчигьо. Э эхир руз биренуьт фейерверкгьо.
